MeeleefGezin

Vanaf heden kan menig ouder opgelucht ademhalen. In Utrecht is namelijk een uniek initiatief gestart, het meeleefgezin voor - kinderen van - ouders met een psychiatrische beperking. Het meeleefgezin is er voor de extra zorg en opvang van kinderen tussen 0 en 4 jaar, wanneer de biologische ouders – om wat voor reden dan ook – even rust kunnen gebruiken. Femke van Trier en Maria Wassink zijn initiatiefnemers van dit innovatieve project. Maria is verantwoordelijk voor de organisatie. Het is de nadrukkelijke bedoeling om het concept landelijk uit te rollen, zodat binnenkort ook gezinnen buiten Utrecht van deze mogelijkheid gebruik kunnen maken.

Maria: ‘Femke werd tijdens haar werk in de geestelijke gezondheidszorg regelmatig geconfronteerd met de gevolgen van psychiatrische problemen van moeders voor de relatie met hun jonge kind. Als de stress oploopt neemt de onmacht toe, terwijl ook deze ouders het beste wensen voor hun kind. Tegenwoordig kunnen moeders die een psychiatrische geschiedenis hebben zich al tijdens de zwangerschap aanmelden en kan voor de geboorte hulp worden geboden. De grootste angst van die moeders is dat hun kind “afgepakt” wordt, waardoor zij niet de kans krijgen om een volwaardig ouder te zijn. Als ineens allerlei instanties zich na de geboorte met je gaan bemoeien, kan je als ouders meer in de stress raken. De band met je baby ‘tijdelijk’ verliezen door plaatsing in een pleeggezin, met af en toe een bezoekje, kan juist voor hechtingsproblemen zorgen tussen ouder en kind. Kinderen zijn bovendien zeer gevoelig voor stress. De levensfase van 0 tot 4 jaar is van cruciaal belang voor de emotionele ontwikkeling van het kind. Hoe veiliger en rustiger de omgeving, hoe groter de kans dat een kind evenwichtig opgroeit. Als ouder wil je niets liever dan dat.’

Vrijwillige basis
Mede door Femke’s goede ervaringen met hulpverlening aan ouders met psychische beperkingen bij opvoedproblemen ontstond het idee van meeleefgezinnen. Femke kende mij nog van mijn vorige werkgever Altrecht, een instelling voor geestelijke gezondheidszorg, waar mensen met psychische beperkingen terecht kunnen voor specialistische hulpverlening. Ze vroeg mij om haar idee met haar uit te werken en samen hebben wij het plan verder vormgegeven. De reacties van zowel ouders als hulpverlenende instellingen zijn enthousiast. Als initiatiefnemers ontwikkelen wij het project met financiering van ZonMw. Stichting Stade, een maatschappelijke welzijnsorganisatie die allerlei projecten rondom gezinsondersteuning uitvoert, begeleidt het project. Subsidie wordt verleend door het Oranjefonds in de gemeente Utrecht. Wat ons initiatief uniek maakt is dat deelname van zowel biologische als meeleefouders op vrijwillige basis geschiedt. Dat wil niet zeggen dat de samenwerking tussen beide partijen vrijblijvend is. Er moeten wel degelijk afspraken gemaakt worden, die vastgelegd worden in een overeenkomst. Die afspraken kunnen variëren van opvangtijden tot eetgewoontes en van wie voor de luiers zorgt tot opvang tijdens crisissituaties. Ons uitgangspunt is dat het meeleefgezin het kind elke week een dag en elke maand een weekend opvangt, zodat de biologische ouder(s) even op adem kunnen komen en vervolgens weer voor hun eigen kind kunnen zorgen.
Meeleef- en biologische ouders zijn gelijkwaardige partners en moeten goed over hun wederzijdse wensen en verlangens kunnen communiceren én respect tonen voor elkaars opvoedingsideeën. Zo houden de biologische ouders zelf de regie over de opvoeding van hun kind. De mate waarin een meeleefgezin extra zorg biedt is afhankelijk van de vraag van de biologische ouders en de mogelijkheden van het meeleefgezin. In principe worden de afspraken halfjaarlijks geëvalueerd met alle betrokkenen.’

Training
‘Met de eerste meeleefgezinnen die zich hebben aangemeld, is Stichting Stade inmiddels aan het ‘proefdraaien’. De tijd zal leren hoe concept uitpakt - we hebben nog geen concrete voorbeelden -, maar we hebben er alle vertrouwen in dat het een succes wordt. De Stichting werft en selecteert de gezinnen en koppelt vraag en aanbod. De meeleefgezinnen die zich aanmelden moeten uiteraard een verklaring van goed gedrag kunnen overleggen en in een intake wordt uitgebreid ingegaan op de motivatie van het kandidaatgezin. Daarnaast moeten de meeleefouders een training volgen van zes bijeenkomsten, waarin ze uitgebreid worden voorbereid op hun zorgtaak. Die training biedt tevens voor alle betrokkenen de mogelijkheid om na te gaan of de meeleefouders capabel zijn. We vinden het een superspannend project en onze verwachtingen zijn hooggespannen. Als het een succes wordt, en daar gaan we zoals gezegd wel vanuit, willen we de uitvoering van het project straks ook in andere gemeenten realiseren. Wij nodigen daarom iedereen die op wat voor manier dan ook aanknopingspunten binnen zijn regio ziet uit om ons in te schakelen voor hulp en advies. Wij kunnen contacten leggen en een financieringsbron zoeken. Een brochure en een uitgewerkt trainingsplan liggen al klaar.’

www.meeleefgezin.nl

informatie:
info@meeleefgezin.nl
maria.wassink@meeleefgezin.nl

Met dank aan: Maria Wassink en Femke van Trier voor het interview